Berichten

Het QWP-lustrum

/in /door

QWP staat voor QRP Weekend Persijn en zoals de titel aangeeft hebben we voor de vijfde keer het QRP Weekend gehouden. Dat ‘we’ is een groepje gelijkgestemde OM’s. Het is een lang weekend waarin we in iemands achtertuin naar hartenlust kunnen kamperen, antennes bouwen, QSO’s maken en kokkerellen, natuurlijk onder het genot van een biertje…of twee.

Het begon dus in ‘19, toen ik met wat antennes wilde experimenteren. Daar ik in mijn postzegel-achtertuin geen ruimte heb, vroeg ik een goede vriend van mij of ik bij hem wat kon experimenteren. Hij vond het goed en zo begon het. Die man is gezegend, of niet, met een flink stukje onroerend goed, meer een landgoedje. Hij is altijd wel in voor niet alledaagse zaken en uitdagingen. Ik vroeg hem toen of ik eens een weekend bij hem mocht kamperen en dan mijn antennes mocht opstellen en uitproberen. Dit was geen enkel probleem. Zelfs toen ik vroeg of ik nog wat OM’s mocht uitnodigen kon dat ook, echter, niet te veel, geen caravans en geen geloop van bezoekers over het erf. Ik heb toen Dick (PA0MBR), Kees (PA0CWO), en de Hansen (PE1KWH) en (PA1ALV) uitgenodigd. Dit zijn OM’s met ongeveer dezelfde ideeën en belangstellingen als ik heb, fervente QRPers dus.

Het verloop van het weekend was bijna altijd hetzelfde. Ik zeg was, omdat nu na vijf keer we maar eens iets anders moeten gaan doen voordat het sleur en gewoonte gaat worden. Vrijdagmiddag ging ik er al heen, zo om een uur of vier. Dan eerst mijn tentje opzetten, daarna de antennemast plaatsen en het elektriek aanleggen. Dan hangt het van het weer af of er een praathuis komt of niet. Dit praathuis is een oude grote tent die dienst doet als schuilplek tegen regen en wind. We hebben twee keer echt stralend nazomer weer gehad, zonder grote tent. De tweede keer was twee weken geleden, met die tropische temperaturen. Meestal staat er echter wel een best straffe wind uit het westen en dan is zo’n tent een uitkomst. Het ligt er dan aan wie er vrij heeft of kan krijgen. Of ik zit daar alleen die vrijdagavond of er is er nog één die kon. De volgende ochtend komt de rest. Natuurlijk allemaal na elkaar met een tijdje tussenruimte, zodat ik elke keer weer naar de poort aan de weg kan lopen om hen er in te laten, is toch elke keer weer zo’n 500 meter…Dan begint het gesleep! Het lijkt wel een volksverhuizing. Want, ook al is het maar een weekendje, toch neem je ongemerkt een hele hoop zooi mee. Gesleep ja, omdat je niet veel verder het terrein op kan en mag, met de auto. Dus komen er karretjes en kruiwagens aan te pas.

Als iedereen zo’n beetje klaar is met opstellen en bouwen gaan we eigenlijk gelijk door met antennes klooien. Hans ALV zet meestal een tarpje op met de vakantie antenne ernaast en gaat dan gelijk ‘lekker Funken’ , zoals hij dat noemt.

Dick en Hans KWH gaan dan meestal Kees helpen, want die heeft vaak weer wat bijzonders uitgedacht. Dit jaar waren het Deltaloop antennes… Hier hebben we bij de Vakantie Antenne Vergelijk Manifestatie van het voorjaar al van mogen getuigen. Nu had de beste OM een 40 meter, full-size, loop gemaakt. Maar, niet zo gewoontjes natuurlijk, nee, weer wat speciaals. Daar een antenne het meeste straalt bij het punt van de meeste stroom loopt en dat ergens bovenin zijn loop was, had OM-Kees een soort gigantische voelsprieten gemaakt, om dat stroompunt ‘hoog te houden’, zei hij nog.

Nou, gelukkig komen er geen bezoekers, want ik weet niet hoe we die contraptie van hem hadden moeten uitleggen…maar, werken dat dat ding deed, geweldig hoor! Gefeliciteerd Kees, goe gedaan jochie! Dick helpt, kijkt en babbelt een beetje met iedereen, totdat we ‘tot rust gekomen zijn’ en als je dan niet oplet zit hij aan een tafeltje op een rustig tempo met de Junker een QSOtje te maken…heel stilletjes … Dit jaar was het wel heel speciaal. Hij had een QSO met een Duitser die zijn eerste CW verbinding maakte!

Hans KWH had eens een bakenontvangertje uit een WW2 vliegtuig meegenomen. Stuk draad eraan en luisteren naar NDB’s, vliegtuigbakens in de lange golf. Heel leuk en interessant. Dan kan je hem weer onder de parasol, met boomset, zien zitten QSOen met zijn KX3.

Ik speel wat met antennes die bedoeld zijn voor mijn hikes naar Zweden. Eerst was er de FJCvertical, een verkorte vertical op mijn trackingpole, lees wandelstok, de winnaar van de eerste Antenne Battle. Dan weer een ander soort vertical, ook speciaal voor Zweden gemaakt. Die nog wat lichter in gewicht is en gebruikt bij de tweede battle. Meestal maak ik maar een paar verbindingen, alleen maar om te kijken of er echt signaal uit komt.

Dan, tegen de avond, wordt het tijd voor ‘den dis’. Hadden we eerst mijn Dutch Oven, gietijzeren heksenketel boven een vuurtje, in gebruik, later werd het BBQ-en.

We nodigen ook altijd de gastheer uit. Ieder neemt eten mee wat hij lekker vind, de ene keer maakt Hans ALV wat extras, dan Kees weer of zelfs beiden, zoals dit jaar. Bij het eten hoort, vind ik, een lekker abdij dubbel biertje, maar wel in een passend glas, want, zoals het gezegde daar is: ‘we zijn geen Barbaren…’ misschien wel Neanderthalers, wie weet… Het avond component bestaan meestal uit onderling QSO, naarmate de avond vordert, veelal over interessante wetenschappelijke zaken, dat vind onze gastheer heel interessant en Hans KWH en Kees kunnen daar ook flink over meepraten. Ik wat minder, omdat bij mij de dubbel, na een paar, ‘dubbel’ aankomt. Tegen de nacht wordt er dan ook de snurkzak opgezocht. Een enkeling moet moet nog even de band op. Best hoor, wij merken er toch niks van… De volgende ochtend volgt dan wéér een traditie, eieren met spek en koffie. Daar ga je aan wennen kan ik u wel verzekeren… Die ochtend word er veelal nog wat gebouwd aan antennes of op de banden gewerkt. Tegen de middag gaan er al OM’s opruimen en heen en weer lopen. Zo om twee uur is een ieder al wel vertrokken, ik blijf meestal nog wat langer. Deels om nog na te genieten van alles wat geweest is en deels om het terrein schoon op te leveren. Onze gastheer komt veelal nog even langs om de honden uit te laten, we drinken dan nog een biertje en dan is het voor mij ook tijd om naar huis te gaan. Dan thuis gekomen begint het schoonmaken en opruimen. De hele gang staat vol met zooi en tegen de avond is gelukkig het meeste wel weer weggeborgen.

We hebben dit nu vijf keer gedaan. Is weer leuk geweest, volgend jaar misschien iets anders. Kijken of we het QWP erg gaan missen en misschien komt er wel weer een QWP in 2025, wie weet. Al met al hebben we er altijd erg van genoten, is er veel uitgeprobeerd en geleerd en viel het weer veelal goed mee. Rest mij om de deelnemende OM’s te bedanken voor de gezelligheid en technische bijstand al die jaren.

Best 73es t u all

Rick PA5NN.

Reisverslag Ham Radio 2023

/in /door

Net als vorig jaar besloten Dick (PA0MBR) en ik, Rick (PA5NN), weer naar de Ham Radio beurs in Friedrichshafen af te reizen. Omdat we vorig jaar ook al waren geweest was het nu een soort invuloefening, maar dan met jaartal 2023. Vorig jaar zijn we met mijn kleine Skoda geweest, dit jaar hoopte ik onze grote auto mee te mogen nemen, zodat er eventueel nog een derde mee kon. Echter helaas, dat feest ging niet door, Marga had echt die grote nodig . . . tuurlijk schat! Na een paar Whatsapp-gesprekken was de voorbereiding wel rond. Kom, het zijn maar twee dagen, wat heb je allemaal nodig in die tijd…EN, de helft van wat je meeneemt gebruik je toch niet eens.

Dick was donderdagochtend om kwart voor 6 bij mij en na het inladen van de auto konden we stipt om 6 uur vertrekken. De route was al bekend: Leusden, Woudenberg, Arnhem, Venlo, Koblenz, Karlsruhe, Stuttgart, Singen en Friedrichshafen. Na 10 uur rijden en pauzeren, kwamen we rond 16:00 uur aan op de camping. Dankzij een tip van Koos (PA3BJV), een heel gezellige en rustige camping gevonden zo’n 10 km boven Friedrichshafen. Tentje opzetten, de oude rotten hebben dat in zo’n 10 minuten wel voor elkaar, echter als je een nagelnieuwe tent mee neemt, duurt dat wel ietsjes langer…Nadat de tenten stonden was het wel tijd voor een traktatie, een koud biertje, of twee… Vervolgens een hapje eten in het dorp, bij onze inmiddels bekende ‘Kapap-zaak’ en daarna maar vroeg op stok. Deels omdat je toch flink gaar wordt van zo’n dagje autorijden en deels omdat er onweer kwam, dan zit je toch niet lekker buiten.

Vrijdag, was dan de eerste marktdag. Redelijk vroeg opgestaan en na het douchen gelijk maar koffie gezet, dat is zoals dat heet ‘flight essential’. Na een relaxt ontbijt met eieren en spek, werd het tijd om naar de Messe af te reizen. We waren benieuwd of we het weggetje binnendoor nog kenden en ja hoor, met een beetje hulp van de navigatie-mevrouw, kwamen we weer op de rotonde voor de Messe aan. Ons oude parkeerplaatsje was echter nog niet in gebruik en we mochten meer richting de ingang parkeren. Goed opgelet waar we het autootje neerzetten en de meute gevolgd naar de ingang en algauw waren we binnen. Weer dezelfde afspraak als vorige keer, ieder gaat z’n eigen gang en we ontmoeten elkaar bij de koffiecorner om 11:30.

Mijn normale routine op markten is snel langslopen bij de kraampjes en letten op de bekende Heathkit-groene kleur. Na hal 1 gescand te hebben volgde hal 2…echter, was deze vorige keer nog voor de helft gevuld, nu haalden ze dat niet eens meer. Ook hier is de teruggang duidelijk te merken. Even later kwam Dick me opzoeken met de mededeling ’er staat daar een Elecraftje te koop, iets voor jou?’. Nou, zekers was dat wat voor mij. Een heuse K1, een twee-bander, onbeschadigd en wel en nog voor een redelijke prijs. Bij bestellen vroeger, moest je opgeven welke bandjes je wilde, de ‘besteller’ had 80 en 15 gekozen bleek later.

Al gauw was het tijd voor de ‘koffie met iets daarbij’. Dick glunderde, hij had een schitterend setje verworven, een Q-MAC HF-90 met bijbehorende ATU. Deze kleine robuuste HF-radio is gebouwd in Australië voor lange afstand communicatie in o.a. de bush. Hij had ook nog een soundertje te pakken, duidelijk jaren 70. Bij het oppakken rammelde het echter verontrustend. Na openmaken bleken de AA-cellen los in het bakje te liggen. Zowel binnen- als buitenkant hebben veeeel liefde en zorg nodig, maar toch een aardig dingie voor in de shack erbij.

De tweede helft van de dag ging weer op aan het bekende geslenter. Later op de dag vond ik nog een alleraardigst RF-generatortje in Pupil-stijl, die moest toch ook maar mee. Nog even bij mijn vrienden van het Cryptomuseum langs. Altijd druk daar, die Enigma blijft toch interessant voor de OM’s. Marc (PE1RRT) had eindelijk de vervelende bug uit de programmatuur van zijn Enigma-E bouwpakketten en die ‘vlogen over de toonbank’. Bij dezelfde stand waar mijn K1 vandaan kwam stond ook een Wilderness Radio Sierra te koop. Dit bedrijfje was de voorloper van Elecraft. Ik hoorde toevallig de verkoper ’s ochtends tegen iemand zeggen dat hij ook nog een ongebouwde Sierra had. Nou, dat is zo’n beetje de ‘Holy Grail’ voor de QRP-er. Dat spookte die hele middag in mijn hoofd en om dat kwijt te kunnen raken moest het er maar van komen ook, aankopen dat ding!

Om 15:00 hadden we het wel gehad en gingen we terug naar de camping. Dan komt een even zo leuker deel van de dag, je aankopen bekijken EN openmaken (hebben we van Rient (PA3GXP) geleerd hi…). Eerst weer even ‘blussen’ en dan ‘Oh en Ah’ zeggen bij het bekijken van de buit. Na een uitgebreid onderzoek van onze aankopen maar weer naar de lokale voederplaats, nu een ‘Kapap-pizza’ voor de verandering. Bij de tent nog maar een biertje voor Dick en een bodempje ‘huppelwater’ voor mij, wat nootjes en weer redelijk op tijd het mandje in.

Zaterdag, dag 2 van de markt. Bij binnenkomst eerst eens de commerciële markt over. QRP-labs had zijn nieuwe radiootje mee, alleen bedoeld voor dat vreeselijke FT8, jammer hoor. Gelukkig was er ook een hoekje ingericht voor de Palm Radio seinsleutels, ze zijn er gelukkig weer. Niet goedkoop, maar wel erg leuk hoor. Verder nog veel van dat schreeuwerige nieuwe spul, veel knoppen en schermen, wat het leven van de OM makkelijker zou moeten maken… Een firma, die in RF-bewaking doet, had een wand met monitoren van zeker 2 x 2 meter, waar je het hele spectrum in watervalstijl, in één keer kan zien. Moet er niet aan denken daar de hele dag naar te moeten turen zeg, je zou gillend gek worden.

Achterin de hal, bijna verstopt, was de VERON-stand bemand door Remy (PA0AGF) en Okko (PH2CV). We hebben daar nog even het presentieboek getekend. Tijdens het gesprek gebruikte die arme Remy het codewoord: Heathkit. DAT had hij niet moeten doen, want door dat woord te noemen raak ik wat enthousiast en dan gaat het gesprek gewoon verder nergens anders meer over. Uiteindelijk kon Dick me weer meekrijgen naar de vlooienmarkthallen en gingen we weer schuimen. Opvallend waren de vele stands met hoogspannings elco’s. Wat denk je van 100uF bij 600Volt, dat begint bijna dodelijk te worden als die opgeladen zijn. Of dan 40uF/1100V… We konden ons beiden redelijk inhouden die dag, zij het dat bij mijn inmiddels hofleverancier ik toch nog een serie Sierra-bandmodules kocht. Heb nu de serie echt compleet, alle 12 banden.

Terug op de camping hadden we eigenlijk niet zo’n trek in eten en bleef het bij een biertje met een paar blokjes kaas. Daarna wilden we nog even naar het meer, de Bodensee. Aangekomen was er echter geen enkele parkeerplek meer te vinden. Wel liepen er mensen in de vreemdste klederdracht: latex, leer, PVC, gasmaskers, plateauzolen, extreme pumps enzo . . . dat waren de feestgangers die op de boot hun party gingen vieren en meer, mag ik geloven. Beetje teleurgesteld maar weer terug naar de camping en nog maar een afzakkertje.

Zondag al vroeg uit de veren. Na de douche maar gelijk de tent afbreken en auto laden. Om 7 uur waren we klaar om te vertrekken. Onze buren gedag gezegd en op pad. We zouden pas om een uur of 9 langs de weg ontbijten. Op de secundaire wegen is het flink oppassen met de snelheid. Je mag 30, 50, 70, 80 of 100 km/uur. Wat het op dat moment is, is een soort quiz. Wel is het zo dat elk zichzelf respecterend durp een flitspaal heeft, waar je max 30 moet rijden, hopelijk dit jaar geen bekeuringen. De terugrit vorderde gestaag, tot . . . bij Stuttgart, richting Karlsruhe. Daar werd aan de snelweg gewerkt, waarvoor een omleiding was ingesteld. Dat leverde ons een uur extra op met veel stressmomenten, daar word je echt moe van zeg.

Gelukkig ging de rest van de reis beter, afgezien van de vele auto’s die zomaar op de snelweg de remmen aantikten. Hopelijk om de cruise control te ontkoppelen, maar het houdt je wel echt wakker hoor. Ook nu weer na zo’n 10 uur rijden, plus een extra uur oponthoud, in de regio aangekomen. Na eerst Dick thuis te hebben afgeleverd, zelf naar huis. Alles eerst maar in de huiskamer gedumpt, de tent buiten opgehangen en maar weer een biertje . . .

Al met al, twee dagen rijden voor 2 dagen beurs . . . maar zeker wel de moeit waard, vonden wij.

Best 73es t u all,

 

Rick (PA5NN)

 

 

 

 

 

 

VERON A03 – Vakantie antenne vergelijk manifestatie

/in /door

Na een tweetal antenne battle’s tussen Tijmen (PA3GRM) en Rick (PA5NN), is het weer eens tijd voor wat anders. Nu iedereen zo’n beetje weer aan de vakantietijd gaat denken en plannen maakt, lijkt het een goed idee om eens de beoogde vakantie antennes met elkaar te gaan vergelijken. Na de vakanties hoor je namelijk de wildste verhalen over Superantennes… en dat willen we eigenlijk wel eens bewezen hebben.

Dit bewijs kan verkregen worden door gebruik te maken van de WSPRlite modules van Sotabeams. Er zijn binnen onze afdeling een aanzienlijk aantal mensen die zo’n prachtdoosje bezitten. Daarbij heeft de afdeling zelf ook twee modules. WSPR is een modulatie methode ontwikkeld voor antenne en propagatie onderzoek. Met heel weinig vermogen is het mogelijk behoorlijke afstanden te overbruggen. Deze modules zenden met max 200mW op een frequentie binnen de amateurbanden. Over de wereld verspreid staan geautomatiseerde ontvangers opgesteld die naar deze zendertjes luisteren. Door nu het zendsignaal heel frequentiestabiel te maken kan de ontvanger met een erg kleine bandbreedte gaan luisteren, wat de signaal ruis verhouding aanzienlijk verbeterd. Die ontvangststations melden hun resultaten automatisch naar een algemene database. Sotabeams heeft ook een soort zoek- en presentatieprogramma ontwikkeld, die de informatie via een website weer netjes en bruikbaar weergeeft. Die website geeft een paar nuttige grafieken weer. De leukste is wel de plot op de wereldkaart met jouw antenne als middelpunt. Dan is er ook nog de DX top 10 en de grafiek die de afgelegde afstand tegen de tijd weergeeft. De grafieken kunnen helaas niet direct met elkaar vergelijken worden, er is maar één station per keer te zien, maar we kunnen wel de resultaten of digitaal vergelijken of printen, eventueel op doorzichtig folie en dan over elkaar heen leggen.

Als ‘we’ nu onze vakantie antennes op het veldje van Maarten (PA3EYC) opstellen en dan die WSPRlite modules er aan verbinden, is te zien wat elke antenne individueel ‘doet’ en kunnen we vergelijken wat ze doen ten opzichte van elkaar. Immers, de modules zijn gelijk en zenden bijna gelijktijdig. De zendvermogens zijn gelijk, de ontvangers zijn gelijk, de grond waarop de antennes staan is gelijk, de weersomstandigheden zijn gelijk en de propagatie is gelijk, ergo: alleen de antennes zijn de verschillende factor. Enige restrictie voor onze test is dat er het liefst op 20 meter getest wordt. De 40 meterband kan ook wel gebruikt worden, maar daarvoor heeft het moduultje een extra filter voor nodig en niet iedereen heeft die bij zijn module. Het veldje van Maarten is niet megagroot, dus het zal een beetje schipperen worden als er veel antennes op komen te staan. O ja, er staan GEEN bomen op het veldje, dus zelf je mastje regelen.

Ik zal voor de ‘waterdichte behuizing’ en accu’s met DC/DC convertors zorgen!!!  En ik neem ook nog wel een paar verloopjes mee, van BNC naar SMA en van PL naar SMA. (er is er altijd wel één die het vergeet….toch?)  Hopelijk zijn er genoeg WSPRlite-modules te leen voor de ‘niet-hebbers’.

De opstel/begin datum zal zaterdag 15 april vanaf 10:00 uur zijn. De accu’s kunnen het wel een paar dagen uithouden, dus einde test is MINIMAAL zondag avond, liefst wat langer. Even voor de start zal er een artikeltje op de site komen, waarin uitgelegd wordt HOE je de resultaten kan zien en wie wat doet.

Hopelijk zullen we dan die befaamde Superantennes te zien krijgen EN hebben we tijd genoeg om ze na te bouwen voor de vakanties.

Praktisch gezien wil ik een paar zaken weten:

  1. WIE doet er mee?
  2. Kan je antenne ook op 20 meter werken? of ‘moet’ het 40 zijn?
  3. Wie heeft er zelf een WSPRlite module en met bandfilters?
  4. Heb je zelf een verloopje van je gebruikte plug naar SMA?
  5. Wat voor antenne neem je mee en hoeveel plek heeft die ongeveer nodig?

Mail mij de antwoorden op die vragen en ik ga plannen en kijken of er evt. een module te leen is, mocht je die nodig hebben.

Gebruik ‘PA5NN –at-  VERON –punt- NL

 

Best 73es t u all,

Rick (PA5NN)

 

 

 

Verslag afdelingsbijeenkomst 17 februari 2023

/in /door

De afdelingsbijeenkomst van 17 februari jl. werd geopend door Maarten (PA3EYC). Voor een volle zaal herhaalde Maarten de oproep om de diverse openstaande vacatures binnen de afdeling ingevuld te krijgen. Zie het verslag van de januari bijeenkomst voor meer details m.b.t. deze vacatures. Ook stond hij stil bij het overlijden van Toos, de vrouw van Frans (PC2F).

Vervolgens kreeg Rick (PA5NN) het woord. Rick is van plan om, in navolging van de eerder gestreden antenne battles, nu eens een vakantie antenne vergelijk activiteit te organiseren voor de leden van de afdeling. Meer details volgen binnenkort op de website.

Na deze mededelingen kon gestart worden met de lezing van Dick (PA0MBR). Dick nam de toehoorders mee in zijn interesse voor radio onder de 1 MHz, een stuk spectrum waar bijzondere toepassingen door zowel de professionele gebruiker, maar ook door de radioamateur plaatsvinden. Tijdens de presentatie werden deze benoemd en waar mogelijk ook aan de hand van een plaatje verduidelijkt.

De tijd na de pauze was voor onderling QSO. Ook was ondertussen op de WebSDR Twente en een Kiwi SDR ingelogd, om hiermee een live demo te kunnen geven over hetgeen verteld was tijdens de lezing. Op het grote scherm waren de toegelichte signalen op MF, LF en VLF duidelijk zichtbaar en hoorbaar, konden er nog vragen gesteld worden en werden er tips gedeeld over het gebruik van de online SDR’s.

De volgende afdelingsbijeenkomst is op 17 maart. Dan vindt de Huishoudelijke Vergadering en de behandeling van de aangeleverde VR-voorstellen plaats. We hopen op net zo’n grote opkomst als vanavond.

 

Verslag van een bijzondere CW-avond

/in /door

HQ-commandant Rick

Donderdag 22 december was de laatste CW-bijeenkomst van 2022. Een bijzondere en erg gezellige avond met een programma anders dan normaal. Het was Rick (PA5NN) die na weken van voorbereiden eindelijk los kon.

Een cadeautje voor Koos en Hilde

Maar eerst werden Koos (PA3BJV) en Hilde (PA3EKW) door de aanwezigen gefeliciteerd met hun 50-jarige huwelijk. Cadeautjes waren er voor hen in de vorm van bloemen, een fles wijn en een prachtig door Nel (XYL Kees (PA0CWO)) gemaakt landschapskunstwerk.

Na de koffie met lekkers erbij kon Rick starten met zijn zogenaamde ‘endspiel’, een oefening gebaseerd op CW-communicatie over de radio vanaf het hoofdkwartier (HQ) naar de 4 groepen ‘in het veld’.

Koos op zoek naar geheime CW-zender

De groepen waren verspreid in de nabijheid van HQ en hadden allen een eigen QRP HF-transceiver met dummyload. Nadat alle groepen zich op de afgesproken 10 meter frequentie hadden ingemeld kon het spel starten. Het dagbericht aan alle teams bevatte de opdracht en ging o.a. over een geheim agent met een boodschap in CW ergens op de HF amateurbanden. Na geduldig zoeken en vooral door goed te luisteren kon er zachtjes CW waargenomen worden. Het bleek een herhalende code te zijn bestaande uit een start- en stopteken met daartussen reeksen van letters welke vervolgens overgenomen moesten worden op een speciaal code-formulier.

Digitale Enigma

Vervolgens terug naar HQ, waar een digitale versie van de Enigma klaar stond. Hierop moest vervolgens de ontvangen code ingevoerd worden en de output weer overgenomen worden op het code-formulier.

Heel bijzonder is het wel dat alle 4 de groepen een eigen CW-boodschap ontvangen hadden over de HF radio. Alle deelnemers wonnen een prijs, een glas met call (of naam) erin gegraveerd. Dank ook aan Marga voor deze unieke kunstwerkjes.

Onder het genot van een hapje en een drankje werd er nog uitgebreid nagepraat over het CW-endspiel. Een hele geslaagde avond was het weer.

Antenne Battle 2022

/in , /door

Update 3 november:

De Antenne Battle 2022 is gestreden…de uitslag is bekend. Tijmen (PA3GRM) is, door onze scheidsrechter Maarten (PA3EYC), uitgeroepen tot winnaar!  Proficiat!

Rest ons alleen nog een beschrijving te geven van de antennes die gebruikt zijn EN, natuurlijk, de conclusies. In het verloop van dit verhaal refereer ik naar de antenne van Tijmen als GRM en die van mij, Rick (PA5NN) als NN.

Tijmen: Mijn antenne is na modificatie zo’n 4,50 meter lang en de spoel zit op een hoogte van 1,80 meter. Ik heb tijdens de 40m battle 8 radialen gebruikt, vier stuks met een lengte geschikt voor 40 meter en vier voor 20 meter.  In de coax lijn heb ik bij de antenne aansluiting een mantelstroom filter gebruikt, dit om een goede HF scheiding te krijgen tussen coax en de antenne.  Mijn antenne was in eerste instantie een commercieel exemplaar van de firma Wolf River Coils (https://wolfrivercoils.com). De antenne wordt geleverd met een voet waarin drie aluminium staafjes gemonteerd kunnen worden die gelijk dienstdoen als standaard.  De voet is ook gelijk het koppelpunt voor de benodigde radialen nodig om de antenne goed te laten werken.  De spoel is gewikkeld met staaldraad op een hardkunststof huis. Met behulp van een kunststof ring en een veercontact die over de wikkeling van de spoel schuift kun je de juiste aftakking instellen om de antenne in resonantie te krijgen (de spoel langer of korter maken). In het originele ontwerp zit de spoel gelijk op het voedingspunt gemonteerd en boven op de spoel zat een telescoop antenne.  Lering getrokken tijdens de vorige Antenne Battle op 20m dat dit niet de beste materialen en configuratie waren, daarom de antenne wat aangepast. De hoogste stroom loopt bij deze antenne dicht bij het voedingspunt, Wanneer je de weg omhoog volgt, loopt erboven in de antenne de minste stroom. Dus om het rendement van de antenne te verbeteren moet de spoel verder van het voedingspunt worden verplaatst.  Dat is ook gedaan door gebruik te maken van stukjes aluminium draadeind die precies op de voet passen om zo de spoel te verhogen zodat deze niet meer onderaan de antenne maar net onder het midden van de antenne zit. Verder maak ik ook geen gebruik meer van de originele telescoop antenne, de kwaliteit hiervan was niet best. De telescoop antenne is vervangen door een militair exemplaar, een AT-271A/PRC, een antenne die je wel eens op een man-pack ziet. Een compacte robuuste antenne spriet die je snel in en uit elkaar kunt halen.

Rick: Mijn antenne is bijna volledig zelfbouw. Het is een verkorte kwartgolf vertical met de spoel midden in de mast. De antenne staat direct en los op de grond met een viertal radialen. Ook nu weer was het uitgangspunt een super lichtgewicht antenne te ontwerpen die goed in de rugzak meegenomen kan worden. Eigenlijk bedoeld voor de 20meterband, maar het ontwerp laat ook andere banden toe. Omdat de koopmast (Sotabeams) maar 4m is moet er een spoel gebruikt worden om de antenne resonant te krijgen. Ik heb, net als bij mijn vorige vertical, weer gekozen voor een spoel in het midden. Deze spoel is met een 3D-printer van PLA  gemaakt, een thermoplastische soort kunststof met als basis o.a. mais. Ook de andere onderdelen zijn met dat materiaal geprint. Om de antenne rechtop te houden gebruik ik een grondpen. Die wordt langs de onderste sectie van de antenne door twee beugels/ringen bevestigd. Dit systeem werkt goed tot een windkracht 6, daarna moet er toch echt getuid worden. De eigenlijke antenne is een soepele koperdraad van 1,5mm2 met vinyl isolatie. Deze loopt van het topje van de mast naar de spoel, halverwege. Om nu geen extra mogelijke storingsbronnen te introduceren, loopt de draad direct door in de spoel. Na de spoel loopt diezelfde draad weer door tot aan beneden. Daar is dan een krokodillenbekje gemonteerd. Dit moet nog eens verbeterd worden, echter heb ik nog niets verzonnen dat voor mijn gevoel voldoet.

Onderaan komt dan mijn ‘geheime wapen’, de tuning mogelijkheid.  Alle verticals worden, voor zover ik ze ken, BOVENaan getuned. Dat is leuk voor een éénmalige plaatsing, maar ik bouw die antenne elke middag op en breek hem de volgende ochtend weer af. Tunen aan de top is dan niet handig. Daarom heb ik op de onderste beugel, waar de grondpen langs gaat, een klein spoeltje van 7 wikkelingen gemaakt met een vijftal aftakkingen op gelijke afstand. Aan de onderkant van die spoel zit een klein flexibel snoertje met een krokodillenbekje. Als de antenne eenmaal staat kan ik nu direct, onderaan, de juiste afstemming zoeken d.m.v. de aftakkingen. De radialen zijn ongeveer 5 meter lang en liggen als een kruis op de grond. Als voedingslijn gebruik ik 5 meter RG174 coax. Dat is lekker klein en licht in gewicht. Over die afstand dempt dat niet zoveel. Omdat dit een asymmetrische antenne is gebruik ik een mantelstroomfilter. Viermaal de coax door een ferriet ringkern de ene kant op. Dan schuin oversteken en viermaal de andere kant op.

Rick’s conclusies over de wedstrijd:

Deze grafiek laat in de tijd, de gemiddelde afstand van de 10 verste ontvangststations naar zender(s) zien.

We zijn zaterdag 22 oktober begonnen. Bijna direct na het opzetten kwamen de hits al binnen. Om nog onbekende reden viel op zondagmiddag GRM even uit. Waarom weten we niet, maar hij kwam weer in de lucht. Diezelfde zondagavond viel ook NN uit. Dat was een gevalletje ‘accu leeg’. Maandags om 10 uur was die ook weer operationeel en kon de test verder. Wat direct opvalt is dat de lijnen, blauw en rood dicht bij elkaar liggen. Alleen in de nacht komt GRM verder. Dit zou kunnen komen door een iets andere opstraalhoek.

De Spots: Dit zijn de stations die ons over een bepaalde looptijd gehoord hebben. Blauw voor GRM, rood voor NN en groen voor stations die ons allebei gehoord hebben. Ook de spots komen goed overeen. Als je in het programma (dit is slechts een plaatje daaruit) met de cursor op een spot groene stip gaat staan, dan worden de twee meetwaarden weergeven. Daarbij is GRM bijna altijd een 1 á 2 dB harder. Dit zal niet op een ontvanger te horen zijn, immers een S-punt is 6dB. Op de Spot kaart valt echter wel wat op, op sommige spots wordt NN niet gehoord, die zijn dan ook blauw. En ook het tegengesteld, sommige spots zijn rood. Waarom DAT is weet ik niet… Ook de éénmalige super verre spots verschillen sterk. Werd GRM in Koeweit gehoord, NN haalde zelfs Nieuw Zeeland! En dat op 7MHz met maar 100mW WSPR! Dit zal door toevallige reflecterende gebieden kunnen komen, samen met de opstraalhoek van de betreffende antenne. Dan zijn er ontvangst stations die op ‘ de sweet spot’ liggen en daarom  veel hits hebben. EA8/DF4UE  is er zo één. Als je daar niet gehoord wordt….

Comparison, of wel vergelijk: Deze grafiek laat het signaal sterkte verschil zien naar het aantal spots. Het midden, de 0, zijn hoeveel ontvangststations ons beiden even hard gehoord hebben. De 1, eigenlijk +1, zijn de hoeveelheid ontvangststations die GRM 1dB harder hoorden. Hieruit blijkt dat GRM iets meer harder gehoord werd dan NN.

Buiten mededingen: Gert, PA2LO, had zijn Inverted V linked dipool ook opgesteld. Puur om gewoon eens te zien wat de verschillen zijn. Conclusie hiervan: Als je kan, hang dan een Inverted V op. Op de hoogtes waarop wij ze opstellen gedragen ze zich bijna rondstralend, echter de signalen zijn ALTIJD harder dan onze verticals! Dank Gert!

De grote ham vraag, voor mij (NN), is WAAROM is GRM beter? De antennes zijn namelijk beiden van hetzelfde type:

  • Direct op de grond
  • Spoel middenin
  • Radialen
  • Ongeveer even lang
  • Ongeveer even veel coax

Dus, wat is dan het verschil? Ik denk dat de spoel van GRM een betere Q heeft. Ook heeft GRM meer radialen op de grond, acht tegen mijn vier. Echter, de verschillen zijn zo miniem dat ik niets ga veranderen aan mijn concept. Ik ben blij dat bewezen is dat een zelfbouw antenne van een paar tientjes het op kan nemen tegen een professionele antenne. Mijn uitgangspunt was het creëren van een super lichtgewicht en goed werkende vertical…en dat is gelukt. QED.

Best 73es t u,

Rick (PA5NN)

 

Update 22 oktober:

Vanmorgen was het al vroeg gezellig druk bij Maarten (PA3EYC) in Nekkeveld. Naast de strijders Tijmen (PA3GRM) en Rick (PA5NN) waren er meerdere belangstellenden en zelfs nog wat amateurs die hun antenne ook wel eens wilden meten qua performance.

Rond 10:00 uur zijn de antennes geplaatst, het binnen een kwartiertje operationeel moet zijn is maar losgelaten hi. Met 100 mW vermogen worden de komende dagen call, locatie en vermogen uitgezonden via de 2 verticale antennes die deelnemen aan de strijd. Daarnaast is er een dipoolantenne van Gert (PA2LO) geplaatst welke als referentie meedraait.

Hier de link om de battle tussen Tijmen en Rick te kunnen meebeleven:

http://dxplorer.net/wspr/tx/?callsign2=PA5NN&callsign=PA3GRM&band=7&timelimit=1d&key=ATgMAgOJewemVOQTwBphgfaqLHE

Hierbij de link om de resultaten van de referentieantenne te kunnen volgen:

Op de site van DXplorer kan je bv Spots Map selecteren voor een visuele weergave of Spots Table voor de details Tijd in UTC !). Let op: de instelling staat nu zo dat je op de 1 dag weergave komt, dus er moet 1 week geselecteerd worden voor de resultaten over meerdere dagen.

Er zijn foto’s en film gemaakt van het gebeuren, deze volgen nog. Ook zal er regelmatig een update volgen op deze site.

Antenne Battle 2022

Op 22 oktober vind er weer een Antenne Battle plaats tussen Tijmen (PA3GRM) en Rick (PA5NN). De vorige wedstrijd tussen deze heren vond plaats in 2019-2020, toen op 14 MHz, dit keer zal het op 7 MHz plaatsvinden.

Tijmen heeft hiervoor een modificatie gedaan op zijn bestaande SOTA-antenne en Rick een geheel nieuwe antenne ontworpen voor zijn wandelingen in de wildernis. Deze 2 antennes zullen nu t.o.v. elkaar worden getest. De condities zijn gelijk aan de vorige keer en ook dezelfde spelregels worden gehanteerd. De test wordt uitgevoerd met de WSPRlite-modules van de afdeling. De antennes moeten binnen een kwartier operationeel zijn, waarna de zendertjes worden aangezet. Het is de bedoeling dat de test over meerdere dagen loopt.

Het mooie van het vergelijken van antennes op deze manier is dat alle omstandigheden hetzelfde zijn, zoals de propagatie condities, de grond waarop ze staan, het weer EN het tegenstation. Daarom kan onze onpartijdige scheidsrechter Maarten (PA3EYC) aan het einde van de test dan ook zeggen: ’die antenne is beter dan die!’ en de winnaar uitroepen. De winnaar krijgt een kratje bier van de verliezer.

De locatie is bij Maarten en belangstellenden zijn van harte welkom om te komen kijken. De wedstrijd start om 10:00 uur. Zodra de test begint zal er een link op de site gezet worden. Met die link kunnen de beide resultaten tegelijk bekeken worden.

Hopelijk gaat het dit jaar gelijk in één keer goed en kunnen we mooie resultaten verwachten.

 

 

 

Verslag zelfbouwtentoonstelling

/in /door

Vrijdag 14 oktober jl. stond de afdeling in het thema van zelfbouw. De leden was gevraagd om hun zelfgebouwde radioprojecten mee te nemen en tentoon te stellen. Veel amateurs hadden hier gehoor aan gegeven en al gauw stonden er meerdere tafels vol met knutsels.

Maarten (PA3EYC) opende om 20:00 de afdelingsavond met enkele mededelingen. Ook werden de gewonnen bekers uitgereikt aan Klaas (PC2K) en Roel (PB0ACU) voor hun behaalde resultaten tijdens de PACC (Digi).

Vervolgens nam Rick (PA5NN) het stokje over en informeerde de volle zaal met deelnemers en belangstellenden over de eerste VERON A03 zelfbouwtentoonstelling sinds langere tijd. De aanwezigen werden daarbij nogmaals geattendeerd op de mogelijkheid om zelf een VLF-converter en bijbehorende raamantenne te bouwen waarmee op 24 december het Zweedse VLF-station SAQ op 17,2 kHz in CW beluisterd kan worden. Koos (PA3BJV) en Evert (PA3AYQ) vulden het verhaal aan met hun kennis over deze monumentale machinezender. Tenslotte volgde de mededeling dat er zaterdag 22 oktober as weer een Antenne Battle zal plaatsvinden tussen Tijmen (PA3GRM) en Rick.

Na deze ‘formele’ mededelingen kon men van start met het bewonderen van andermans zelfbouw. Er was echt van alles te zien, van het grovere mechanische werk tot micro-elektronica, alles zelfgebouwd en vaak ook zelf ontworpen. Mooi ook om te zien hoe eenvoudig doch zeer praktisch oplossingen kunnen zijn.

De ATSAMF HF CW-transceiver was op meerdere tafels te bewonderen, tot zichtbaar genoegen van Rick die dit mooie zelfbouwproject de afgelopen jaren heeft gecoördineerd.  Vooral Koos heeft zijn radiozendontvanger flink uitgebreid met accupack en zonnepaneel.

Het was een mooie lange afdelingsavond en erg geslaagd.

Zelfbouw leeft binnen de afdeling, dit was ook al uit de enquête naar voren gekomen en zal dan ook in 2023 voldoende aandacht krijgen.

QRP-weekend 2022

/in /door

Net als de vorige jaren heeft het QRP-weekend weer plaatsgevonden, dit keer van 16 t/m 18 september. De locatie was hetzelfde, iets ten noorden van Utrecht.

Rick (PA5NN) was op vrijdagmiddag al vroeg aanwezig om de grote tent, welke zou dienen als ‘praathuis’, op te zetten. De weersvoorspellingen waren namelijk niet zo gunstig en een droge plek om samen te kunnen eten en van waaruit verbindingen gemaakt konden worden is dan wel een must. De overige deelnemers, Kees (PA0CWO), Hans (PA1ALV), Dick (PA0MBR) en Hans (PE1KWH) arriveerden vrijdagavond of zaterdagmorgen.

Het weer bleek op zaterdag best goed, met regelmatig een blauwe lucht en slechts af en toe een buitje. Ondertussen stonden de slaaptentjes en waren er al snel 5 verticale masten te tellen met daaraan diverse antenne’s gemonteerd. Met name de eerder door Hans (PA1ALV) zelf gebouwde linked dipole antenne bleek erg populair en goed te functioneren. Het betreft hier een lichtgewicht dipool antenne welke d.m.v. koppelstukjes langer of korter gemaakt kan worden, respectievelijk om op een lagere of hogere amateurband uit te komen. 3 van de aanwezige operators maakten hier gebruik van. Zelf had Hans een eigengemaakte endfed antenne verticaal voor 20 meter in gebruik.

PA0MBR in CW QSOVerbindingen zijn er dit jaar meer gemaakt dan vorige keren, met name zie je het aantal QSO’s in CW toenemen. De lessen van Koos (PA3BJV) beginnen hun vruchten af te werpen hi. Het is dan ook ontzettend leuk om in morsecode te kunnen communiceren met QRP vermogen, met paddle of straight key.

Ondertussen was Rick een eind verder op het terrein diverse antenne’s aan het meten m.b.v. de WSPR-modules. Helaas werd de meting vroegtijdig gestopt vanwege een lege accu, een goede les voor een volgende keer… en zeker voor de aanstaande antenne battle.

s’Avonds rond de barbecue met een biertje gezellig bijpraten over van alles en nog wat. Zondag was het qua weer wat minder, maar in de ochtend was het nog prima te doen. Tijdens de afbouw van het kampement s’ middags begon de regen serieus neer te dalen, maar de buit was toen al binnen, een perfect geslaagd weekend.

Informatie m.b.t. de zelfbouwtentoonstelling in oktober.

/in /door

Zoals aangekondigd houden we tijdens de afdelingsbijeenkomst van 14 oktober een zelfbouwtentoonstelling.

U wordt uitgenodigd om uw fraaie zelfbouwproducten te tonen. We zijn altijd benieuwd wat anderen zoal in elkaar knutselen. Hiervan kan je dan zelf weer ideeën opdoen en afkijken hoe anderen zoal bouwen.

Schroom niet om uw bouwsel(s) te tonen hoor!  Neem maximaal twee zelfbouwproducten mee. Dit mag van alles zijn, als het maar met de hobby te maken heeft. Ook bouwpakketten zijn zelfbouw, immers, u heeft het zelf moeten bouwen! En meestal wordt de behuizing niet meegeleverd. Hopelijk zullen er in ieder geval een paar ATSAMF radio’s te bewonderen zijn.

Er worden tafels opgesteld waar de bouwsels op tentoongesteld kunnen worden. Natuurlijk gaat het ook om de binnenkant, dus deksels eraf! Het apparaat hoeft niet (daar) te werken of in gebruik te zijn.

Om nu onnodige vragen voor te zijn, wil ik vragen om een A4tje bij te voegen met daarop:

  • De naam van de bouwer
  • Wat het voor een apparaat is
  • Is het een eigen ontwerp, nagebouwd of bouwpakket ?
  • Geproduceerd door ? Gepubliceerd in ?
  • Eventuele opmerkingen

Hopelijk kunnen we vele fraaie bouwsels tegemoet zien en inspiratie opdoen.

Best 73es t u,

Rick (PA5NN)

 

 

Verslag afdelingsbijeenkomst 9 september 2022

/in , /door

De afdelingsbijeenkomst van 9 september jl. werd geopend door Maarten (PA3EYC). Op het programma stond een lezing door Rob (PE1NUV), over het zelf ontwerpen van printen met KiCad. Voordat hiermee gestart werd waren er eerst diverse mededelingen.

Maarten gaf een terugblik op de afdelingsactiviteiten welke in de afgelopen zomerperiode hebben plaatsgevonden, met name deelname van PI4AMF/p aan de IOTA en SSB-velddag. Voor de komende periode staan er diverse activiteiten gepland welke gerelateerd zijn aan de uitkomst van de enquête. Zo zal er een contest-opleiding opgestart worden, welke zal plaatsvinden bij Radio Club Bunschoten. Ook zal er meer aandacht komen voor zelfbouw.

Rick (PA5NN), de zelfbouwgoeroe van onze afdeling, informeerde de leden wat hij van plan is m.b.t. de afdelingsbijeenkomst van oktober, welke in het teken staat van een zelfbouwtentoonstelling. Daarnaast kwam hij met een leuk zelfbouwvoorstel voor de afdeling, namelijk een VLF-converter en raamantenne, waarvan hij een voorbeeld had meegenomen. Overige mededelingen:

  • Evert (PA3AYQ) heeft aangegeven dat hij op 2 oktober as. weer met de Ronde van Amersfoort zal starten en daarbij zal uitkomen onder de roepletters PI4AMF.
  • Hans (PE1KWH) informeerde de leden dat hij distributeur is geworden van radiozendapparatuur. Voor meer informatie zie zijn website: www.hamradioland.nl.
  • Er zal binnenkort weer een Antenne Battle komen, hou de website in de gaten.

Na deze mededelingen kon gestart worden met de presentatie van Rob. Voor een zaal met geïnteresseerden deelde hij enthousiast zijn kennis en ervaringen met het programma KiCad, een krachtig print ontwerpprogramma. In zijn verhaal werd de toehoorder meegenomen in de vele mogelijkheden die dit open source pakket biedt. Op een gestructureerde manier werd er uitleg gegeven over de basisonderdelen waaruit het pakket bestaat, namelijk componenten-bibliotheek, schema- en printlayout-editer. Door het pakket kan een Gerber-file gegenereerd worden waarmee vervolgens printen gemaakt kunnen (laten) worden, bijvoorbeeld in China. Rob heeft een uitgebreide handleiding voor het gebruik van het pakket hier op GitHub staan.

De tijd na de pauze was voor onderling QSO. De meeste aanwezigen verzamelden zich rond het biljart waar Rick en Hans hun zelfbouwsels hadden tentoongesteld. Ook lagen hier foto’s van Rick zijn avontuur in Lapland en de gebruikte radioapparatuur.